Pomoc społeczna ma na celu „umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. (…) Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka”. Istotą pomocy społecznej jest też zapobieganie wspomnianym wyżej sytuacjom.
Spis treści
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje zgodnie z ustawą o pomocy społecznej:
- osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania
i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, - cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.U. Nr 128, poz. 1175, z późn. zm.), zgody na pobyt tolerowany lub w związku
z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy, - mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy
o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r.
o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz.U. Nr 144, poz. 1043), posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Pomocy społecznej na zasadach określonych w ustawie udziela się osobom i rodzinom,
w szczególności z powodu:
- Ubóstwa,
- Sieroctwa,
- Bezdomności,
- Bezrobocia,
- Niepełnosprawności,
- Długotrwałej lub ciężkiej choroby,
- Przemocy w rodzinie,
- Potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
- Bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
- Braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze,
- Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy; trudności
w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, - Alkoholizmu lub narkomanii,
- Zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
- Klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Świadczenia z pomocy społecznej:
- Świadczenia pieniężne: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i zasiłek celowy specjalny,
- Świadczenia niepieniężne: udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, organizowanie i świadczenia usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych, kierowanie do Domów Pomocy Społecznej, praca socjalna, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, sprawienie pogrzebu.
Tryb przyznania świadczenia z pomocy społecznej składa się z następujących etapów:
- Zgłoszenie wniosku o udzielenie pomocy: osobiste, pisemne lub telefoniczne zgłoszenie osoby ubiegającej się o pomoc do pracownika socjalnego (zgłoszenie może nastąpić z urzędu lub może go dokonać przedstawiciel ustawowy lub inna osoba za zgodą ubiegającego się o pomoc).
- Rozeznanie przez pracownika socjalnego sytuacji osobistej i rodzinnej osoby ubiegającej się o pomoc społeczną, tj. przeprowadzenie wywiadu środowiskowego
w miejscu zamieszkania klienta, wspólne (pracownik socjalny z osobą lub rodziną) opracowanie planu pomocy - Sporządzenie decyzji i wydanie jej osobie ubiegającej się o pomoc społeczną